Zero Trust: een praktische mindset voor effectieve digitale veiligheid

Vertrouwen is een logische basis in de samenwerking tussen mensen en organisaties. Hierbij gaan we er wel van uit dat medewerkers zich aan de regels houden, systemen goed zijn ingericht en partners hun verantwoordelijkheid nemen. Als het gaat om je cybersecurity is die aanname riskant. Dit is waar het Zero Trust-principe om de hoek komt kijken.

Organisaties werken met complexe, vaak hybride IT-omgevingen met thuiswerkplekken, SaaS-applicaties, externe leveranciers en cloudtoegang. Omdat de grenzen van het netwerk vervagen, nemen ook de risico’s toe. Een kleine menselijke fout of onoplettendheid kan direct grote gevolgen hebben. Bovendien gaat de impact verder dan IT. Bijvoorbeeld als productieprocessen stilstaan, gevoelige informatie lekt of het vertrouwen van klanten of burgers afneemt.

In zo’n context zijn routines of goede bedoelingen niet voldoende. Als je digitale veiligheid serieus neemt, kun je niet vertrouwen op routine of aannames, dan moet je kiezen voor bewust toezicht en controle. Dit kan met zowel het NIST-Framework als het Zero-Trust principe.

“Vertrouw niet op routine of aannames, maar kies voor bewust toezicht en controle.”

Zero Trust: als automatisch vertrouwen niet (meer) werkt

Het uitgangspunt van Zero Trust is eenvoudig: vertrouw niets en niemand zonder verificatie. Niet vanuit wantrouwen, maar omdat context vaak ontbreekt. Je weet niet altijd wie iemand is of wat de intentie is achter een actie of verzoek. Daarom is het verstandig om alles te controleren, van identiteit tot gedrag, en alleen toegang te geven als dat noodzakelijk is.

In de praktijk betekent dat minimale rechten, continue verificatie, gedragsafhankelijke monitoring en standaard gesloten systemen. Het idee is niet om alles dicht te timmeren, maar steeds bewust te bepalen wat toegankelijk is en onder welke voorwaarden.

Anders denken én organiseren als basis

Zero Trust is geen losse tool of instelling. Het is een manier van denken die bepaalt hoe je security technisch en organisatorisch inricht. Alle elementen die met controle te maken zijn hier onderdeel van. Van toegangsbeheer en segmentatie tot logging en incidentafhandeling. In de praktijk vereist dit samenwerking tussen IT, security en management.

Het is de uitdaging altijd te weten wie waarvoor verantwoordelijk is, welke systemen met gekoppeld zijn en hoe je afwijkingen herkent. Dat vereist duidelijke procedures voor toegangsbeheer, technische segmentatie en multi-factor authenticatie, het monitoren van gedrag en context, en het evalueren van incidenten of bijna-incidenten. Dit alles is de basis voor een Zero Trust-aanpak die echt werkt in de praktijk.

Begin klein en werk gericht

Zero Trust is geen doel op zich, maar helpt organisaties om controle te behouden in een steeds veranderende omgeving. Niet vanuit angst, maar vanuit alertheid en bewustzijn. Je hoeft niet alles tegelijk te doen. Begin met overzicht. Wie heeft toegang tot welke systemen? Welke accounts hebben brede rechten? Hoe is het netwerk gesegmenteerd? Waar zit de monitoring? Vanuit dat inzicht kun je stapsgewijs verbeteren.

Maar wat je ook doet: het begint bij bewustwording. Zero Trust is geen extra beveiligingslaag, maar een andere kijk op veiligheid en die je goed kunt organiseren.

Benieuwd hoe Zero Trust bijdraagt aan de digitale veiligheid van jouw organisatie?

Download de whitepaper ‘NIST & Zero Trust: Fundamenten voor cyberweerbaarheid’ en ontdek hoe je met structuur en inzicht werkt aan je digitale veiligheid in een open wereld.